ต้นกำเนิดของผัดไทยย้อนกลับไปในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ในยุคที่ประเทศไทยต้องเผชิญกับปัญหาขาดแคลนข้าว เนื่องจากสงครามส่งผลกระทบต่อการผลิตและการจัดหาข้าว ซึ่งเป็นอาหารหลักของคนไทย จอมพล ป. พิบูลสงคราม ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้พยายามส่งเสริมให้ประชาชนหันมาบริโภคเส้นก๋วยเตี๋ยวแทนข้าว เพื่อช่วยลดการบริโภคข้าวภายในประเทศ

ในช่วงเวลานั้น จอมพล ป. ได้ออกนโยบายเพื่อสนับสนุนการใช้เส้นก๋วยเตี๋ยวที่ทำจากข้าวเจ้า โดยเชิญชวนให้คนไทยลองทำอาหารจากเส้นก๋วยเตี๋ยวชนิดต่าง ๆ และหนึ่งในเมนูที่ได้รับความนิยมอย่างมากก็คือ “ผัดไทย” ซึ่งใช้เส้นจันท์หรือเส้นก๋วยเตี๋ยวในการทำ เมนูนี้ผสมผสานระหว่างเส้นก๋วยเตี๋ยว ผัก ถั่วลิสง ไข่ และเนื้อสัตว์ เช่น กุ้งหรือไก่ โดยการผัดในกระทะร้อนด้วยรสชาติที่ครบรสทั้งหวาน เปรี้ยว เค็ม และเผ็ดเบา ๆ

แม้ว่าผัดไทยจะมีต้นกำเนิดที่มาจากนโยบายของรัฐบาลในช่วงนั้น แต่รากเหง้าของผัดไทยยังได้รับอิทธิพลจากอาหารจีน โดยเฉพาะเทคนิคการผัดในกระทะ ซึ่งเป็นการทำอาหารที่นิยมมากในอาหารจีน การผสมผสานระหว่างวัตถุดิบไทยและวิธีการทำของจีน ทำให้ผัดไทยกลายเป็นอาหารที่มีเอกลักษณ์และโดดเด่น

จากต้นกำเนิดที่เน้นการประหยัดและปรับเปลี่ยนวิธีการบริโภคอาหาร ผัดไทยจึงกลายเป็นอาหารจานพิเศษที่สะท้อนถึงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของประเทศไทย นอกจากนี้ยังได้รับความนิยมทั่วโลกและเป็นหนึ่งในเมนูที่แสดงถึงความเป็นไทยในระดับสากล